ରୋଗ ପୋକ କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟର ଏକ ଅଭିନ୍ନ ଅଙ୍ଗ I କିନ୍ତୁ ଫସଲର ପରିମାଣ ଏବଂ ମାନ ଉପରେ ହାନୀକାରକ ପ୍ରଭାବକୂ କମ କରିବା ପାଇଁ ଏହି କୀଟ ପତଙ୍ଗସବୁକୁ ଦମନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଫସଲରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ରୋଗ ଅନେକ ପ୍ରକାର ସୂକ୍ଷ୍ମ ଜୀବାଣୁ କାରଣରୁ ହୋଇଥାଏ I ସୂକ୍ଷ୍ମ ଜୀବାଣୁ ମଧ୍ୟରେ ଭୂତାଣୁ, ଫିମ୍ପି ଏବଂ ଜୀବାଣୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଫସଲରେ ରୋଗସୃଷ୍ଟି କରି ଥାଆନ୍ତି I ଫସଲର ଅମଳ ଓ ମାନ ଉପରେ ଏହାର କୁପ୍ରଭାବ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବା ପାଇଁ ଯେତେଶୀଘ୍ର ସମ୍ଭବ ଏହାର ନିରାକରଣ କରିବା ଉଚିତ। ଫସଲକୁ ରୋଗ ପୋକରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତି ମଧ୍ୟ ଆଦୃତ କରାଯାଇପାରେ I ନିମ୍ବ ତେଲ, ନିମ୍ବ ପତ୍ର ଏବଂ ନିମ୍ବ ମଞ୍ଜିର ଉଦ୍ଧୃତାଂଶକୁ ରୋଗ ପୋକ ଦମନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ I
ବିଭିନ୍ନ ଶସ୍ୟମାନଙ୍କରେ ହେଉଥିବା ରୋଗର ଉପଚାର କରିବା ପାଇଁ, ସରକାରୀ ସ୍ଵୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ବିହନ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ପ୍ରମାଣିତ ବିହନ କ୍ରୟ କରନ୍ତୁ। ବିହନକୁ ବିଶୋଧନ କରନ୍ତୁ। ରୋଗ ସହଣିଶକ୍ତି ଥିବା ବିହନ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ। ଜମିକୁ ଗଭୀର ଚାଷ କରନ୍ତୁ। ଜମିରୁ ଘାସ ଓ ଫସଲର ଅବସିଷ୍ଟାଂଶ ବାଛି ଜମିକୁ ସଫାସୁତୁରା ରଖନ୍ତୁ। ଜମିରେ ଅନୁମୋଦିତ ପରିମାଣରେ ଖତ ସାର ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ। ହେକ୍ଟର ପ୍ରତି ୫୦୦ କି. ଗ୍ରା ନିମ୍ବ ବା କରଞ୍ଜ ପିଡିୟା ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ। ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଜଳସେଚନ ଓ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ କରନ୍ତୁ। ରୋଗ ଦେଖାଦେଲେ ପରିବେଶ ସହାୟକ ଅନୁମୋଦିତ ଫିମ୍ପିନାଶକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ।
ଉପସ୍ଥାପନା – ଦିବ୍ୟା ଭାରତୀ ନାୟକ
